(Veteriner) Şevval Sunal
Hamsterın hasta olduğunun anlaşılması için fiziksel ve ruhsal durumu göz önünde bulundurulmalıdır.
Hamster her zaman yaptıklarını yapmıyor, ruhsal açısından kendisini kötü hissediyor ve fiziksel farklılıklar yaşıyorsa hasta olup olmadığı değerlendirilmelidir.
Hamsterların sağlıklı olup olmadıklarının anlaşılması için veteriner hekime danışılması gereklidir.
Bazı hastalıkların hamsterlar üzerinde ölümcül etkileri olabileceği için erken tespit edilmeleri ve ortadan kaldırılmaları oldukça önemlidir.
Hamsterlar stres, kötü beslenme, çevresel farklılıklar, erken sütten kesilme, kirli ve dar kafesler, kalabalık kafesler gibi nedenler ile hastalanabilirler.
Rahatsızlıkların ölümcül durumlara neden olmamaları için sahipleri tarafından düzenli olarak gözlenmeleri ve belirli periyotlarda veteriner hekime götürülmeleri gereklidir.
Hamsterın En Fazla Yaşayabileceği Sağlık Problemleri Nelerdir?
Hamsterlarda görülen sağlık sorunları aşağıdaki gibidir:
- Dişlerin uzaması ve buna bağlı olarak ağrı ve yeme sorunlarının ortaya çıkması ile karşılaşılabilir. Bu sorunun çözülebilmesi için kafes içerisinde kemirgen taşı bulundurulmalı ve dişlerin aşırı uzadığı gözlendiğinde de veterinerden yardım alarak dişler kesilmelidir.
- Üşütme ile beraber hamsterlarda solunum yolu sorunları baş gösterebilir. Uzun süre soğuk ortamda kaldıklarında zatürre olabilirler. Hassas bir tür oldukları için burun akıntısı, hapşırma ve hırıltılı solunum gibi belirtiler olabilir. Bunun önüne geçebilmek için hamsterların bulunduğu ortam 18-27 ℃ aralığında tutulmalıdır. Ayrıca solunum yolu problemleri görüldüğünde vakit kaybetmeden veteriner ile görüşülmelidir.
- 27 ℃’nin üzerinde sıcak ortamlarda uzun süre bulunan hamsterlar ısı çarpması sorunu ile karşı karşıya kalırlar. Bunu önlemek için hamsterların doğrudan güneşe maruz kalmamaları ve kafeslerinin havalandırılması gereklidir.
- Islak kuyruk hastalığı, bakteri kaynaklı meydana gelen ve bulaşıcı olan bir ishaldir. Hamsterlar için ölümcül sonuçları da olabilir.
- Hamsterlarda iyi huylu deri kistleri görülebilir. Vücudundaki yumruya benzer şişlikler ele alındığında kolaylıkla hissedilebilir.
- Diyabet hastalığı görülebilir. Diyabet olup olmadığının takibini yapmak için hamsterların su tüketimleri incelenmelidir. Günlük olarak daha fazla miktarda su içiyor olmaları halinde veteriner ile görüşülmelidir.
- Vestibuler sistem problemlerine karşı hassas olan canlılardır. Koşu çarkından düşmeleri, başlarını bir yöne yatırmaları, yürürken sallanmaları ya da daireler çizmeleri halinde veterinere götürülerek vestibuler sendromdan kaynaklanıp kaynaklanmadığı araştırılmalıdır. Ayrıca bu belirtilerin tümör ya da kulak enfeksiyonuna işaret edebileceği ihtimali de göz önünde bulundurulmalıdır.
- Dış parazit sorunu ve buna bağlı yaşanan alerjik problemler görülebilir. Akar, uyuz ve pire problemleri meydana gelebilir. Hamsterların devamlı olarak ayakları ile kendilerini kaşımaları halinde parazitten şüphelenilmelidir. Deri kuruluğu ve beslenme gibi durumlara bağlı olarak hamsterlarda ısrarlı kaşıntılar oluşabilir.
Hamsterın Hasta Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Hamsterın sağlık durumunu tespit etmek için kontrol edilmesi gerekenler aşağıda verilmiştir:
- Hamsterın hareketli olup olmadığına bakılmalıdır. Kafes içerisinde çarka çıkması, kafesin tünellerinde dolaşması halinde sağlık durumundan endişe edilmemelidir.
- Hamsterın kemirmesine ve yem yemesine bakılmalıdır. Kemirme ve kazma eğiliminde olan, yem yemesinde sıkıntı bulunmayan hamsterlar sağlıklıdır.
- Hamsterların gözlerinin, kulaklarının, kuyruk altının, burnunun, derisinin ve parmaklarının sıklıkla kontrol edilmesi gereklidir. Bir farklılık görüldüğünde veteriner hekim ile iletişime geçilmelidir.
- Hamsterlar sağlıklıyken parlak ve yuvarlak gözlere sahiptirler. Ancak hastalandıklarında gözleri daha kısık ve mat olur.
- Kulaklarında kir ya da akıntı, burunlarında akıntı olan hamsterların üşütmüş olabileceklerinden şüphelenilmelidir.
- Deri ve tüy yapısına bakarak hamsterın sağlıklı olup olmadığı anlaşılabilir. Parlak ve düz tüylere sahip olan hamster sağlıklıdır. Ancak hamsterların derisinin kuru, pul pul ya da kırmızı olması halinde veterinere danışılması gereklidir.
- Hamsterların kuyruk altındaki tüylerinde kirlilik olması, sindirim sistemleri ile ilgili bir problem yaşadıkları anlamına gelebilir. Bu problemin ortadan kaldırılması için hamsterların beslenmelerine dikkat edilmeli ve tuvaletleri kontrol edilmelidir. Alınan tedbirlere rağmen problem ortadan kaldırılamazsa veteriner hekime danışılmalıdır.
- Parmak ve tırnak kontrolü yapılmalı, sağlıklı olabilmeleri için tırnaklarının uzamasına izin vermeden tırnakları düzenli olarak kesilmelidir.
- Hamsterların kilolarına bakılmalı ve sağlıklı bir yaşam sürmeleri için kiloları kontrol altında tutulmalıdır. Aşırı kilolu olan hamsterların yemleri azaltılmalı ve hamster çarkında daha fazla vakit geçirmeleri sağlanmalıdır.
- Hamsterlar geceleri aktif bir yaşam sürerken gündüzleri çoğunlukla uyumayı ve uyandıkları aralıklarda da yemlerini yemeyi tercih ederler. Bu düzenin aksi bir durum yaşanması halinde hamsterın hasta olabileceğinden şüphelenilmelidir.
Hamsterlarda Katarakt Hastalığı Nasıl Tespit Edilir?
Hamsterlarda kataraktın anlaşılması için hamsterın hareketlerinin düzenli olarak takip edilmesi gereklidir.
Kalıtsal bir rahatsızlık olmakla beraber yaşlı hamsterlarda daha fazla görülür.
Katarakt problemi olan hamsterların çiftleştirilmemeleri gereklidir.
Hamsterın katarakt olduğu fark edildiğinde, kafesin içerisindeki düzenin değiştirilmemesi önemlidir.
Hamster görme yetisi azaldığı için kafesin içerisindeki yeni düzene alışmakta zorluk çekecek ve bu süreçte etrafa çarparak yara alma riski yaşayacaktır.
Bu nedenle hamsterın hayatını kolaylaştıracak önlemler alınmalıdır.
Hamsterlarda Distosi Hastalığı Nasıl Anlaşılır?
Hamsterlarda distosi rahatsızlığı, hamster sahipleri tarafından az bilinen fakat hamsterlarda çoğunlukla görülebilen bir hastalıktır.
Dişi hamsterlar hamile kaldıktan sonra yavrularını doğuramayabilirler.
Bu duruma distosi denmekle beraber çoğunlukla obez olan hamsterlarda görülen bir durumdur.
Distosinin anlaşılması için vajinal kanama olup olmadığına ve hamsterın tembel davranışlarda bulunup bulunmadığına bakılmalıdır.
Distosi hastalığı yaşandığında hem dişi hamsterı hem de yavrularını kurtarmak için hamstera sezaryen doğum yaptırmak tercih edilebilir.
Ancak bu durumun uygun olup olmadığı kararını veteriner hekim verir.
Hamsterlarda Kafes Darlığı Nasıl Fark Edilir?
Hamsterlarda kafes darlığının anlaşılması için arka bölümünü sürükleyerek yarı sakat gibi yürüyüp yürümediğine bakılmalıdır.
Küçük bir kafeste yaşayan ve gerekli egzersizleri yapamayan hamsterlarda görülen bir rahatsızlıktır.
Hamsterın daha sağlıklı olabilmesi için geniş bir kafese geçirilmesi, D ve E vitaminlerini yeterli seviyede alabileceği bir beslenme düzenine geçilmesi gereklidir.
Veteriner Hekim Hasta Hamsterlara Hangi Uygulamaları Yapar?
Veterinerin hamsterlara yaptığı uygulamalar şu şekildedir:
- Muayene
- Cerrahi müdahaleler
- Vücut ısı derecesinin tespiti
- Stetoskopla akciğerlerinin dinlenmesi
- Kulak içinin incelenmesi
- Özel ışıkla tarama yaparak mantar olup olmadığına bakılması
- Uyuz testleri
- Ağız içi, idrar ve uterus akıntıları için testlerin yapılması
- Mantar testleri
- Enjeksiyonlar
- Yemek yemeyen hamsterlara serum uygulanması
- Ultrasonografik tarama
- Radyolojik muayene
- Dışkı örneğinin parazitolojik yönden incelenmesi
- Kas içi im enjeksiyonlarının yapılması
- Yoğun bakım küvöz uygulamaları
