Sultan papağanı özellikleri
Sultan papağanı genel özellikleri şu şekilde sıralanır:
- Anavatanları Avustralya’dır. Sultan papağanları, Avustralya’nın çoğunlukla kıyı harici bölgelerinde yaşamaktadır ve dünyaya buradan yayılmıştır.
- Erekte haldeki tepe tüyleri ve kuyrukları ile ortalama 32 cm boy uzunluğundadır.
- Son derece sosyal canlılardır.
- Genellikle küçük sürüler halinde bulunurlar.
- Avustralya yerlisi sultan papağanı (vahşi) sarı, turuncu, beyaz ve ağırlıklı olarak gri renklerde tüylere sahiptir. Renk mutasyonları sayesinde lutino, tarçın (cinnamon), devetüyü rengi (fallow), beyaz surat, alaca (pied), gümüş, zeytin, sarı yanak ve inci (pearl) vb. birçok farklı çeşitliliklere sahip bir türdür.
- Erkek papağanların sarı renkte alınları, boğazları, armaları ve turuncu kulak örtüleri olan yanakları vardır. Dişiler çok daha az sarıya ve kanatların altında çubuklu bir desene sahiptir.
- Erkek sultan papağanların alınları, boğaz bölümü, tepe tüyleri sarı renktedir; kulak üstü ve yanak işaret tüyleri ise turuncu renklerdedir. Dişi sultan papağanları ise daha az sarı renkte olmalarının yanında kanat altındaki tüy desenleri çoğunlukla çizgili ve benekli şeklindedir. Erkek sultan papağanlarının kanat altları desensiz ve düz renktedir. 6 Aylık olana kadar erkek sultan papağanlarının kanatlarında çizgi ve benekler olabilir ve dişilere benzeyebilir.
- Sultan papağanları granivor (tohumcul) ve frugivor (meyve yiyen) olarak bilinir. Serbest dolaşan kuşlar, çim tohumları, tahıllar, meyveler ve diğer meyvelerle beslenir.
- Dinlenme halindeki kalp atış hızı dakikada 206 civarındadır.
- Solunum hızı dakikada 40-50 aralığındadır.
- Vücut ısıları ortalama 41 derece civarındadır.
- Vücut ağırlıkları 80-125 gram aralığındadır. Ortalama ise 90 gram olarak ölçülmüştür.
- Yaşam süresi 12-15 yıldır. 25 Yıl yaşamış olan sultan papağanları mevcuttur.
- 6 ila 12 ay arasında cinsel olgunluğa erişirler.
- Doğal yaşam alanlarında üreme mevsimi yağmurlarla tetiklenir.
- Yavru bakım süresi 47-52 gündür.
- Kuluçka süresi 19-21 gündür.
- Kuluçka büyüklüğü 3-8 adet yumurtadır.
- Günlük ihtiyaç duydukları su miktarı 13.6 mililitredir.
- Muhabbet kuşlarından sonra, en popüler ikinci kafeste beslenen kuş türüdür.
Aşağıdaki videoda bir sultan papağanının 20 günlükten 45 günlük olana kadar ki gelişimi ve bu evredeki açık-kapalı hava uçuş eğitimini izleyebilirsiniz.
Sultan papağanı türleri, renkleri ve mutasyonları
Gri (grey) sultan papağanı
En baskın sultan papağanı renkleridir (dominant gümüş hariç).
Var olan tüm sultan papağanı mutasyonları, gri tüylerin renklerinin seyrelmesi, yoğunlaşması ve gri rengin tüylerde doğuştan var olup olmamasına göre ortaya çıkmıştır.
Benekli (alaca, pied) sultan papağan
Benekli (pied) özelliği çekinik bir özelliktir.
Bu tür kuşlar vücut tüylerindeki melanin pigmentlerini rastgele olarak kaybetmişlerdir. Kaybolan gri renk altındaki temel rengi (genellikle sarı) ortaya çıkarır.
Gözleri siyahtır.
Çift faktör (güçlü, baskın pied özelliği) olan ve tamamen sarı olan sultan papağanları ile lutino sultan papağanları arasındaki fark gözlerinin siyah olmasıdır.
İnci (pearl) sultan papağanı
İnci (pearl) mutasyonu cinsiyete bağlıdır.
Bu mutasyon, tüylerdeki melanin pigmentini gri tüylerin genellikle merkezinden uzaklaştırır. Böylece tüyler üzerinde taraklı/noktalı bir görüntü elde edilmiş olur.
Lutino (sarı) sultan papağanı
Lutino (sarı) sultan papağanlarının tüylerindeki tüm melanin kaybolmuştur. Böylece geriye sarı ve turuncu renk pigmentleri kalmıştır.
Gövde renkleri beyaz ve soluk sarı renktedir.
Gözleri kırmızı renktedir. Gagaları ve ayakları ise pembedir.
Lutino, cinsiyete bağlı bir mutasyondur.
Albino (beyaz) sultan papağanı
Albino sultan papağanı iki mutasyonun birleştirilmesi ile elde edilen bir türdür.
White face (beyaz yüz) ve lutino (sarı) mutasyonlarının bir kuş üzerinde bulunmasıyla kendisinden söz edilir.
Sultan papağanlarının bu türü melanin pigment üretemezler ve melanin yoksunluğundan dolayı tamamen beyazdır.
Göz renkleri melanin pigmentine sahip olmamalarından ötürü kırmızıdır.
Tarçın (cinnamon) sultan papağanı
Tarçın (cinnamon) cinsiyete bağlı bir mutasyondur.
Gri sultan papağanlarının koyu gri tüyleri yerine gri-kahverengi tüylere sahip oldukları mutasyon çeşididir.
Gri rengin bir derece soldurulması ile ortaya çıkan bir mutasyon olarak düşünülebilir.
Gözleri koyu, ayakları ve gagaları ise grimsi bir renktedir.
Fallow (devetüyü rengi) sultan papağanı
Fallow çekinik bir mutasyondur.
Tüy renkleri tarçın (cinnamon) sultan papağanlarından daha soluk renktedir.
Gri rengin iki derece soldurulması ile ortaya çıkan bir mutasyon olarak düşünülebilir.
Gözleri kırmızı, ayakları ve gagaları ise pembe renktedir.
Beyaz yüz, pastel yüz, krem rengi surat (white face, pastel face, cream face) (parblue) sultan papağanı
Beyaz yüz, pastel yüz, krem rengi yüz 3 farklı çekinik renk mutasyonudur. Bu 3 mutasyon kuşun tüylerindeki sarı rengi kontrol eden geni etkiler.
Beyaz yüz (white face)
Beyaz yüz (white face) mutasyonu yüzdeki tüm renkleri kaldırarak kuşun suratının tamamen beyaz olmasına neden olur.
Pastel yüz
Pastel yüz mutasyonu ise yüzdeki sarı ve kırmızı renkleri bir derece azaltarak pastel bir görünüme neden olur. Yanaklardaki kırmızı renk pastel bir şeftali rengine dönüşür.
Krem yüz
Krem yüz mutasyonu yeni mutasyonlardan biri olmakla birlikte oldukça nadirdir.
Pastel yüzün bir derece soldurulmuş bir varyasyonuna benzer. Belli belirsiz yanak tüy renkleri ve sarı kafa tüy renkleri vardır.
Gümüş (silver) sultan papağanı
İki adet gümüş (silver) mutasyonu vardır. Bunlar dominant gümüş ve çekinik gümüş mutasyonudur.
Mutasyon gri ve kahverengi renk pigmentlerine etki ederek kuş üzerinde gümüşi bir renk oluşmasına neden olur.
Çekinik gümüş sultan papağanı
Çekinik gümüş sultan papağanları kırmızı renkte gözlere, pembe ayak ve gagalara sahiptir.
Dominant gümüş sultan papağanı
Dominant gümüş ise hem tek faktör hem de çift faktör olabilir.
Çekinik gümüş mutasyonunda olduğu gibi kırmızı renkte gözlere, pembe ayak ve gagalara sahiptir.
Dominant gümüş mutasyonu, gri renk mutasyonu da dahil olmak üzere bütün mutasyonlara baskındır.
Zeytin, zümrüt (olive, emerald) sultan papağanı
Zeytin, zümrüt (olive, emerald) mutasyonu çekinik, nadir ve nispeten yeni bir mutasyondur.
Bu mutasyon zeytin isminde tanınmış olsa da, isimlendirme konusunda tartışmalar sürmektedir.
Bazı kuş yetiştiricileri bu mutasyonu “Zümrüt” olarak isimlendirmeyi tercih etmişlerdir.
Avustralya’da bazı yetiştiriciler ise “Suffuced” olarak tanımlamışlardır.
Zeytin, zümrüt (olive, emerald, suffuced) mutasyonu dilute (soluklaştıran) mutasyonunun özel bir türüdür. Dilute mutasyon etkisiyle solan gri renk altındaki sarı renk belli belirsiz hissedilir hale gelir.
Sultan papağanları sadece sarı ve turuncu renk pigmentleri üretirler. Bu yüzden teknik olarak yeşil bir renk üretimi mümkün değildir.
Sarı yüz (sarı yanak, yellowcheek, yellowface) sultan papağanı
Sultan papağanlarının yanak tüylerinin turuncu yerine sarı renkte olma durumuna neden olan mutasyondur.
Bu mutasyonda sadece yanak tüylerinin rengi etkilenir ve sarıya döner.
Sultan papağanı sesleri
Sultan papağanları hakkında sıkça sorulan sorular
Sultan papağanlarının anavatanı Avustralya’dır
Kurak ve yarı kurak topraklarda yaşarlar. Sürekli olarak su kaynaklarına göç ederek hayatta kalırlar.
Evet, sultan papağanları doğada yaşar. Anavatanları Avustralya olan bu kuşlar, dünyaya bu kıtadan yayılmıştır ve halen doğal olarak Avustralya topraklarında yaşamaktadırlar.
Sultan papağanlarının ömürleri 12-15 yıldır.
Sağlıklı bir sultan papağanı günlük 10-12 saat uyur.
Kaynaklar:
- kirstenmunson.com/cockatiels/mutations/
- https://lafeber.com/vet/basic-information-sheet-for-the-cockatiel/
- members.optusnet.com.au/~geoffwatts1/Olive_Cockatiels.html
- ecaviaries.com/Cockatiels/CockatielMutations.html