Kedi Mantarı Hastalığı Nedir? Nasıl Bulaşır, Kaç Günde Geçer? Belirtiler, Tedavisi

Kedi mantarı hastalığı, insan dahil birçok canlıda görülebilen literatürde “Microsporum Canis” olarak geçen mantar etkeninin vücutta sebep olduğu enfeksiyon hastalığının kedilerde görülmesi durumudur.

Kendi içerisinde birçok türü olan kedi mantarının şüphe veya belirtileri görüldüğünde bir uzmana danışılması şarttır.

Kedi Mantarı Hastalığı Nedir?

Kedi mantarı hastalığı birden çok çeşidi olan; en fazla cilt, deri, tüyler ve tırnaklarda ortaya çıkan doku bütünlüğünün bozulmasıyla karakterize bir hayvan hastalığıdır. Mantar hastalıkları sadece kedilerde veya hayvanlarda değil, insanlarda da sık rastlanılan bir sorundur.

Çok çabuk bulaşan ve yayılabilen bu hastalığı erken fark etmek ve tedaviye başlanması büyük önem taşır. Tek başına ölümcül etkiler yaratmazken bağışıklığı düşük olan ya da spesifik kronik rahatsızlıklar yaşayan kediler için ağır bir tehdit kaynağıdır.

Kedilerdeki Kedi Mantarı Hastalığı Nasıl Görünür?

Kedilerdeki mantar hastalığı çeşitli görüntülere sahip olabilir. Bu görüntülerin ortak noktası ise deri bütünlüğünün bozulması, renk ve doku farklılıkları yaşanmasıdır.

Mantar Hastalığı Kedilerde En Çok Nerede Görülür?

Mantar hastalığı kedilerin vücutlarının her bölgesinde olabilir. Bu rahatsızlık en çok kulak içi ve arkasında, patilerde, sırtta, boyunda, tırnakların arasında ve anüse yakın cinsel bölgede görülür.

Çabuk yayılan ve bulaşıcı bir rahatsızlık olan mantar, aynı anda vücudun farklı bölümlerinde de oluşabilir.

Kedi Mantarı Nedenleri Nelerdir?

Kedi mantarına neden olan durumların temelinde bağışıklıkta ya da fiziksel alanlarda yaşanan deformasyonlar yatar. Mantar etkenleri böyle durumlarda çok daha çabuk bulaşır ve yayılır. Kedi mantarının oluşma nedenlerinden bazıları şunlardır:

• Kedinin vücudunda kesik, çatlak ya da yara gibi açıklıkların bulunması
• Sürekli nem ve ısıyla temas
• Mantar hastalığı yaşayan başka bir kediyle temas
• Bazı kanser türleri
• Cansız alanlarda bulunan mantar enfeksiyonuyla temas hali

Kedi Mantarı Nasıl Bulaşır?

Kedi mantarının bulaşması; sadece hasta kedilerle birebir temasa değil, solunan havada bulunan mantar sporlarına, hasta kedilerin dışkılarıyla temasa, mantar etkeni taşıyan yüzeylerle temasa da bağlı yaşanabiliyor.

Kediler mantar enfeksiyonunu en çok topraktan ve oyuncaklardan kaparlar.

Kedi Mantarı Belirtileri Nelerdir? Nasıl Anlaşılır?

Kedi mantarı belirtileri neyse ki çok çabuk fark edilebiliyor. Genellikle dikkatli bakıldığında anlaşılan hastalığın ilk belirtisi bazen genel durum bozukluğu olabiliyor.

Ciltte Kızarıklık

Ciltte kızarıklık oluşumu mantarın çok ilerlemediği zamanlarda görülür. Çoğu zaman kedilerin tüylerinden dolayı arka planda kalan cilt kızarıklığı fark edilemeyebiliyor. Kızarıklık görülmesi durumuda mantar enfeksiyonu riskine karşı diğer belirtilerin varlığı kontrol edilmelidir.

Kaşıntı

Kaşıntı ve cilt kızarıklığı birbirlerini doğuran belirtilerdir. Sahip olunan kedi aynı bölgeyi ısrarla ve uzun süre kaşıyıp bu sırada da huzursuzlanıyorsa bu belirti dikkate alınmalıdır. Kaşınan kedinin tüyleri, derisi, tasma bölgesi ve vücut kokusu incelenmelidir.

Tüylerde Aşırı Dökülme

Tüylerde aşırı dökülme bölgesel ya da tüm vücutta olabilir. Mantarın hâkim olduğu ve açık yara haline gelen ya da gelmek üzere olan bölgede tüy dökülmesi yaşanır. Kedi mantarı tüm vücuda yayılacak kadar ilerlediğinde ise enfeksiyon bağışıklık sistemini ve vitamin depolarını olumsuz etkileyerek genel bir tüy dökülmesine neden olur.

Deride Pul Pul Dökülme

Deride pul pul dökülmeler açık yara oluşumundan önceki safhadır. Kuruluk hissi ve kaşıntıyla birlikte seyreder. Kedi mantarının etkilediği alan kaşınarak yara büyütüldüğünde, karşılaşılacak tablo daha zor ve rahatsızlık verici olur.

Halsizlik

Halsizlik belirtisi çoğu zaman dikkate alınmayabiliyor. Günlük hayattaki yoğunluk ve telaş evcil hayvanların ruh halinin fark edilmemesine sebep olabiliyor. Kedi mantarı hastalığında halsizlik meydana geldiyse hastalık ilerlemiş olabilir. Halsizliğin nedeni bağışıklık sisteminin mantar enfeksiyonuyla savaşırken yorgun düşmesidir.

Halsizlikle birlikte iştahsızlık, zayıflama ve uyku bozukluğu yaşanabilir.

Kedilerde Ortaya Çıkan Kötü Koku

Kedilerde ortaya çıkan kötü koku; kullanılan mamaya, ağız ve diş enfeksiyonlarına bağlı olabileceği gibi mantarlı alanın yarattığı iltihaplı dokuya bağlı olarak da gelişebilir. Bu koku keskin ve fark edilir yapıda olurken yaralı alanda yoğunlaşır. Kedi mantarı koku yaratacak kadar ilerlediyse evde tedaviyle vakit kaybedilmeden uzman desteği alınmalıdır.

Kedi Mantarı Klinik Teşhisi Nasıl Gerçekleşir?

Kedi mantarı klinik teşhisi için özel tetkikler yapılır. Hangi tetkikin etkili ve doğru sonuç vereceğine yapılan muayene sonrası veteriner hekim tarafından karar verilir. Mantar enfeksiyonu teşhisinde kullanılan tetkikler aşağıdaki gibidir:

• Kan tahlili
• İdrar tahlili
• Biyokimya tahlili
• Radyoloji teknikleri
• Yaralı alanda mikroskobik inceleme
• Genel veya lokal anestezi ile endoskopi

Bu tetkiklerin hepsi genellikle aynı anda kullanılmaz. Yaşanılan sağlık sorunun seyrine ve ağırlığına uygun testler belli bir sırayla gerekli görüldüklerinde kullanılır.

Kedi Mantarı Nasıl Tedavi Edilir?

Kedi mantarı tedavisi etkili olan mantar türüne, rahatsızlığın bulunduğu alana, kedinin sağlık ve biyolojik durumuna göre şekillenir. Veteriner hekim gerekli muayene ve tetkiklerin sonucuna göre krem, serum, oral (ağızdan alınan) tedavi önerebilir.

İlaçlara başlandıktan kısa bir süre sonra enfeksiyon belirtilerinde rahatlama görülür. Ancak hastalık tamamen iyileşmeden ya da veteriner hekim onay vermeden tedavi kesilmemelidir.

Kedi Mantarı Tedavisinde Hangi İlaçlar Kullanılır?

Kedi mantarı ilaçlarının çalışma mekanizmaları, etkili olan mantarın hücre yapısını parçalayarak etkisiz hale getirmeye yöneliktir. Bunlar ITZ olarak kısaltılan antifungal ilaç itrakonazallardır.

Tedavi ilaçları ortak çalışma mantığına sahip olsalar da mustarip olunan mantarın türüne göre seçililer. Sık kullanılan bazı ilaçlar ise şunlardır:

• Amfoterisin B
• Terbinafin
• İtrakonozol

İlaçlar hasta kedinin durumuna özel kullanıldığından yetkisi olmayanların verdiği tavsiyelerle kullanılması, paylaşılması tehlikelidir. İnsanlar için üreten ilaçların hayvanlarda kullanımı ölümcül sonuçlara sebep olabilir.

Kedi Mantarı Tedavisinde Hangi Kremler Kullanılır?

Kedi mantarı tedavisinde krem kullanımı veteriner hekimin kararına bağlıdır. Hekim, uygun gördüğü kremi reçete etmeden herhangi bir krem kullanımı önerilmez. Kedi mantarında en çok kullanılan kremler trivazol ve antibiyotik içerikli olanlardır.

Kedi Mantarı Kaç Günde Geçer?

Kedi mantarının geçme süresi sağlıklı kediler için genel olarak 10-15 gündür. Bu süreç çeşitli faktörlere bağlı olarak uzayabilir. İnatçı ve ilerlemiş hastalık tablolarında tamamen iyileşme süresi 90 günü bulacak kadar devam edebilir.

Birden fazla kedinin yaşadığı ortamlarda, mantar enfeksiyonuna yakalananlar uzaklaştırılarak hastalığın diğer kedilere bulaşması engellenmelidir. Rahatsızlık dolayısıyla iştah kaybı yaşanabildiğinden hasta kedinin beslenmesi takip edilip sağlanmalıdır.

Kediden İnsana Bulaşan Mantar Nasıl Geçer?

Kediden insana geçen mantardan kurtulabilmek için öncelikle hasta kedi tespit edilip birebir temas kesilmelidir. Kedinin dökülen tüyleri dahil vücut atıkları yaşam alanından uzaklaştırılmalıdır. Temas eden bölge ya da belirtinin görüldüğü alan batikonla temizlenmeli ve uzman bir doktorla görüşülmelidir.

Basit bir ilaçlı tedaviyle ya da tedaviye gerek kalmadan yaşanılan rahatsızlıklarda iyileşme görülür.

Kedilerden kaynaklanan mantar hastalığı, en çok bağışıklık sistemi sorunu yaşayan yetişkinlere ve çocuklara bulaşır. Dolayısı ile böyle bir durumda en doğru kararlardan biri bağışıklığı güçlendirmeye çalışmaktır.

Kedilerde Mantar Hastalığına Karşı Alınabilecek Önlemler Nelerdir?

Kedilerde mantar hastalığına karşı önlem almak zarar en başından engellemek anlamına gelir. Ev ortamında alınabilecek önlemler kurtarıcı olabilir. Bu önlemlerin bazıları şu şekildedir:

• Kedilerin bulundukları ortamların sık sık temizlenmesi
• Kullanılan mama ve su kaplarının hijyenik hale getirilmesi
• Tuvalet alışkanlığı edindirmek ve sabit tuvalet alanı sağlamak
• Tuvalet kumunu sık sık değiştirmek
• Kedilerin tüylerinin sık sık taranması ve tanırken sirke gibi temizleyici özelliği olan ürünlerin kullanımı
• Mantar enfeksiyonuna sahip diğer hayvanlardan uzak durulması
• Kedinin vücudunda oluşan açık yaraların riskli alanlarda kapatılması
• Bağışıklığın güçlendirilmesi

Kedilerde Görülen Mantar Hastalığının Çeşitleri Nelerdir?

Kedilerde görülen mantar hastalığı aralarında benzerlik bulunsa da birçok çeşide ayrılır. Bu mantarların bazıları belirli bir alanı etilerken bazı mantar hastalıkları tüm vücudu etkisi altına alabilir.

En çok rastlanan kedi mantarı türleri aşağıdadır:

• Misetoma
• Rinosporidiosis
• Aspergilloz
• Kandidiyaz
• Koksidiyoidomikoz
• Kriptokokoz
• Feohipomikoz
• Sporotrikoz
• Histoplazmoz

Kedilerde Görülen Mantar Hastalığı Hangi Diğer Hastalıklarla Benzerlikler Gösterir?

Kedilerde görülen mantar hastalığı bazı hastalıklarla aynı belirti ve özellikleri sahiptir. Bu yüzden izlenilen belirtiler dikkatli incelenip ayırt edilmelidir. Gerekli durumlarda bir uzmandan yardım alınmalıdır. Kedi mantarına benzeyen bazı hastalıklar şunlardır:

• Alerjik reaksiyonlar
• Egzama
• Cilt kuruluğuna bağlı çatlaklar
• Kızamık
• Zona
• Kedi aknesi
• Uyuz
• Cilt kanseri
• Damızlık kuyruk
• Böcek ısırıkları sonuç deri döküntüsü

Kedilerdeki Mantar Hastalığının Bulaşıcı Etkisinden Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?

Kedi mantarı hastalığının bulaşıcı etkilerine karşı önlem almak hastalık riskini büyük ölçüde azaltır.

Mantar hastalığının bulaşmasını önleyen her şeyin temelinde temizlik ve hijyen yatar. Kedilerin yaşam alanları ve özel eşyaları düzenli olarak temizlenmeli ve yenilenmelidir. Özellikle tuvalet alanının özel kullanımı ve temizliği büyük önem arz eder. Hastalık riski taşıyan diğer canlılarla mesafeli olmakta fayda var.

Mantar hastalığın kedilerden insanlara bulaşmasından kaçınmak için kedi sahipleri, temas ve bakım sonra el yıkama gibi arınma yöntemleri kullanabilirler.

Kedilerden İnsanlara Mantar Enfeksiyonu Bulaşabilir Mi?

Kedilerden insanlara mantar enfeksiyonu bulaşması çok sık rastlanan bir durum olmasa da mümkündür. Sağlıklı ve yetişkin inşaların bu bulaşa maruz kalma ihtimalleri, bağışıklık sistemi güçsüz olanların ve çocukların maruz kalmasından daha düşüktür.

Kedilerden mantar enfeksiyonu kapanlar telaşa kapılmadan bir hekimle görüşüp tedavi almaya başlamalılar.

Kedi Mantarı Bulaşmış Kedilerin Bakımı Nasıl Olmalıdır?

Kedi mantarı bulaşmış kedilerin iyileşme oranları ve iyileşme hızları, hastalık sürecindeki bakımla doğrudan ilişkilidir. Bu bakım planı; hasta kedinin yaşam alanının temizliğini, yetkin veteriner hekim kontrolünü, reçete edilen ilaçların düzenli, doğru kullanımını ve yara bakımının iyi yapılmasını kapsar.

Mantar enfeksiyonlarında bağışıklık sisteminin etkilenmesine karşı dikkatli olunmalı ve bağışık sistemi desteklenmeli.

Yara bakımında en önemli faktör ise yararın ve yara çevresinin temizliğidir. Yara temizliği günde birkaç kere hijyenik şekilde yapılmalıdır. Birden fazla yaralı bölge varsa her alanın bakımı farklı malzemelerle yapılmalı ve birbirlerine karıştırılmamalıdır.

Aynı ortamda iki veya daha fazla kedi mantar enfeksiyonu yaşadığında da her kedinin bakım ürünü özel olmalı ve hastalığın adı aynı olsa da etkin mantar türlerinin farlı olmasına karşı ikinci bir bulaş ihtimali önlenmelidir.